آرایشگران دست به درمان

آرایشگری را از پدران خود به ارث برده‌اند و آن را از کودکی آموزش دیده‌اند. حالا با حرکات شانه و قیچی مهارت خود را روی موهای مشتریانش به رخ می‌کشد. حسن نظافتی و امیر ابراهیم‌پور خرسند 2آرایشگر محله کلاهدوز هستند که در یک مغازه فعالیت دارند. هر دویشان در اصطلاح زیروبم این حرفه را خوب می‌دانند و به مرور زمان در کارشان خبره شده‌اند.

ارث پدری

هر دوی آن‌ها متولد سال51 هستند و از کودکی در کنار پدرانشان آموزش دیده‌اند. حسن نظافتی که اولین مغازه خود در مشهد را سال76 دایر کرده است می‌گوید: آن‌زمان جدا از هزینه اجاره مغازه می‌توانستیم با یک میلیون تومان چنین کسبی را راه‌اندازی کنیم. اکنون حداقل باید 200میلیون تومان داشته باشی. تأثیر محدوده مغازه مورد نظر بر هزینه‌ها را نیز نباید نادیده گرفت. مثلا خیابان‌های پررفت و آمد به رونق کار کمک می‌کنند. هزینه‌های خرید وسایل بسیار گران است. قیمت یک صندلی از 500هزار تومان شروع می‌شود و به 10میلیون تومان هم می‌رسد.

او ادامه می‌دهد: امروزه دکور و دیزاین و استفاده از رنگ‌های شاد در کار ما تأثیرگذار است و تبدیل به یکی از اولویت‌های جذب مشتری شده است. فردی که برای اولین‌بار تصمیم دارد آرایشگر جدید انتخاب کند اگر در همان نگاه اول مجذوب مغازه نشود داخل هم نمی‌آید.

رسوم قدیمی در حرفه آرایشگری

حسن آقا وسایل قدیمی آرایشگری را که از پدربزرگ و پدرش به او رسیده است نشان می‌دهد و می‌گوید: آرایشگرهای قدیم حجامت می‌کردند، دندان می‌کشیدند، یرقان درمان می‌کردند. بعدها تنها وظیفه آرایشگر، آراستن شد. اکنون تمام وظایف آرایشگر نیز شاخه‌به‌شاخه شده است و هر بخشی مانند رنگ‌کردن مو، ماسک صورت، اصلاح و... جداگانه توسط یک فرد انجام می‌شود. ماسک صورت نیز از 50سال پیش به این طرف به وجود آمده است. در زمان پدران ما مردم به سرشان وازلین و روغن بادام تلخ می‌زدند اما اکنون ژل، اسپری، تافت و... جای آن‌ها را گرفته است.

آقای ابراهیم‌پورخرسند ادامه حرف را می‌گیرد و می‌گوید: ما در عزای مردم ناراحت و در خوشی آن‌ها خوشیم. همان‌طور که تازه‌دامادها به ما مراجعه می‌کنند و مغازه مملو از شادی می‌شود گاهی برای از عزا بیرون‌آوردن فردی به خانه‌اش رفته و موهایش را اصلاح می‌کنیم. در قدیم رسم بود وقتی می‌خواستند افرادی را از عزا در آورند به تعداد آن افراد پیراهن سفید می‌گرفتند و یک پیراهن سفید نیز برای آرایشگر تهیه می‌کردند. 

همچنین در گذشته مرسوم بود موهای بچه‌ای را که برای اولین‌بار سرش اصلاح می‌شد جمع می‌کردند و هم‌وزن آن سکه در ضریح حرم امام‌رضا(ع) می‌انداختند و به آرایشگر هم یک خروس یا کله‌قند می‌دادند. اکنون این فرهنگ در شهر از بین رفته است.

او همچنین به اصطلاحات خاص این حرفه اشاره 

می‌کند و می‌افزاید: از قدیم اصطلاحی در میان آرایشگرها وجود دارد. مثلا به مشتری‌ای که زورش می‌آید پول بدهد «جانگیر» می‌گویند. همچنین اصطلاح دست سبک و سنگین وجود دارد. گرچه این موضوع از نظر علمی ثابت نشده است اما به لحاظ ذهنی در میان مردم وجود دارد که فلان آرایشگر دستش خوب است و شگون دارد و یا دستش سنگین است.

به لحاظ ذهنی در میان مردم وجود دارد که فلان آرایشگر دستش خوب است و شگون دارد و یا دستش سنگین است

 آرایشگرها، روان‌شناسان خوبی می‌شوند

این حرفه مشکلات خودش را دارد. آرایشگرها در معرض انواع ویروس و بیماری قرار دارند و یک غفلت در خراش دست یا پوست سر و صورت خطرات بسیاری برای آن‌ها به بار خواهد آورد. آقا امیر می‌گوید: ما با امراض پوستی و بیماری‌هایی مانند ایدز و... روبه‌رو هستیم. کرونا نیز کار ما را حساس‌تر کرده است. 

برخی از مردم فکر می‌کنند آرایشگری کار راحتی است اما این‌گونه نیست و سختی‌های خودش را دارد. مشکلات واریس، ضعیف‌شدن دید چشم، لرزش دست و آرتروز بخشی از این مشکلات است. هرساله هنگام شروع مدارس دانش‌آموزان بسیاری نزد ما می‌آمدند اما کرونا در این حوزه به ما آسیب زد. ضمن اینکه در زمان اعمال محدودیت‌ها نیز ما تعطیل بودیم.

آرایشگر باید همه فن‌حریف باشد و معلومات علمی خوبی در زمینه شغلش داشته باشد. داشتن اخلاق نیک و امین مردم بودن نیز ضرورت دارد. آرایشگرها، روان‌شناسان خوبی هم می‌شوند و بر اساس روحیه افراد هنگام کار با آن‌ها صحبت می‌کنند و حتی مرهم دردهایشان می‌شوند. طوری که مشتری با حال خوب از مغازه بیرون می‌رود. از هر قشری به ما مراجعه می‌کنند و از هر یک چیزی می‌آموزیم و با هر فرد مانند خودش هستیم. با وکیل مانند وکیل، با کودک مانند کودک.

ضرورت رعایت بهداشت

حسن نظافتی وسایلی مانند قیچی، شانه، تیغ و موپران را در کار ضروری می‌داند و می‌گوید: در گذشته با ماشین‌دستی کار می‌کردیم. از سال50، 60 به این طرف ماشین‌های‌برقی دردسترس قرار گرفت. اکنون دستگاه‌های شارژی و قیچی‌های مختلف به بازار آمده است.

دستگاه ضدعفونی uv را به ما نشان می‌دهد و توضیح می‌دهد: به کمک اشعه این دستگاه وسایل مورد استفاده را ضدعفونی می‌کنیم. رعایت بهداشت در کار ما بسیار اهمیت دارد. بر این اساس سالی یک‌بار آزمایش‌های ضروری مانند ایدز و هپاتیت داده می‌شود. در کنار آن هر 2، 3ماه یک‌بار اداره بهداشت از محل کارمان بازدید می‌کند. فضای مغازه باید تمیز باشد. گرچه بیشتر مشتریان وسایل شخصی دارند اما تمام لوازم کاری و ملزومات کار باید میکروب‌زدایی شود.

جذب مشتری با تبلیغات

تبلیغات ما ارائه کار خوب است. به‌نوعی موی یک مشتری می‌تواند مشتریان دیگری برای یک مغازه جذب کند. ابراهیم‌ پورخرسند می‌گوید: ما هنرمان بر روی سر مشتری است و زمانی که فردی آن را ببیند و خوشش بیاید می‌پرسد که کجا رفته و همین موضوع تبلیغ کار ما می‌شود. بنابراین آنچه روی سر مشتری اجرا می‌شود اهمیت دارد.

فضای مجازی هم می‌تواند برای تبلیغ در این حرفه مؤثر باشد. ابراهیم‌پور در این‌باره می‌گوید: در فضای مجازی می‌توانی عکس کارهایت را بگذاری و آن‌ها را به مخاطب نشان دهی. در حال حاضر دست‌های ناشی در کنار ما زیاد شده است. ورود تجهیزات و ابزار مختلف نیز در این امر تأثیر گذاشته و اصالت هنر آرایشگری به‌واسطه این تجهیزات جدید رو به محوشدن و از دست‌دادن رنگ و لعاب خودش است.